Hanes

Mae’r ardal yn cynnal amrywiaeth o olion archeolegol darparu tystiolaeth o weithgaredd cynnar cynhanesyddol ac yn wir bryn gerllaw yn cael ei adnabod fel Banc y Rhyfel (Rhyfel y Banc) o’r adeg y dyn o Oes yr Haearn wedi dewis y bryn am ei gadarnle.

Carreg Castell y Gwynt (Windy Rock) yn un arall o’r henebion hynafol niferus yn yr ardal. Mae’r graig Credir i ffurfio cerrig yr hen beddrod siambr sy’n dyddio’n ôl i’r cyfnod Neolithig neu Oes yr Efydd.

Llanfynydd Eglwys, a gysegrwyd i Sant Egwad, yn nodwedd amlwg yn y pentref ac mae’n adrannau deheuol yn dyddio’n ôl i’r 13eg ganrif, tra bod y rhannau gogleddol yr eglwys yn cael eu hychwanegu yn y 15fed Ganrif.

Gorwedd i’r de-ddwyrain o Llanfynydd yw pentrefan Capel Isaac (Isaac Capel). Capel Isaac ei adeiladu yn 1790 ac eto yn 1848, oedd yn un o’r eglwysi Anabaptist cyntaf yn y Gymru gyfan.

Mae hanes mwy manwl o’r pentref yn cael ei gynnwys yn Lyn Thomas lyfr ardderchog – Hanes Llanfynydd a gyhoeddwyd yn 2009.

Gall unrhyw un sy’n dymuno cyfrannu at yr adran hon hanes wneud hynny drwy anfon gwybodaeth i cyngor

Llanfynydd village date unknown

Llanfynydd village date unknown